Chmura obliczeniowa (ang. Cloud Computing), pomimo rosnącej popularności, wciąż jest tematem nie do końca zrozumiałym dla osób spoza branży IT. Urosło wokół niej wiele mitów, które przekładają się na utrwalanie wizerunku chmury jako rozwiązania mało stabilnego, niebezpiecznego czy wspierającego działania firmy wyłącznie w zakresie backupu danych. Jednocześnie coraz więcej kampanii marketingowych zachęca, żeby przejść do chmury i zacząć czerpać z jej możliwości. Zastanówmy się, która strona ma racje — ta obawiająca się o bezpieczeństwo i brak kontroli nad usługami chmurowymi czy twierdząca, że chmura to remedium na wszystkie firmowe problemy?
Na początku zastanówmy się, co miało największy wpływ na obecne postrzeganie chmury przez społeczeństwo? Na pewno jedną z tych sytuacji był głośny wyciek prywatnych zdjęć celebrytów z iCloud w 2014 roku. Z jakiegoś powodu ta jedna sprawa zapisała się w naszej pamięci i do tej pory służy jako przestroga dla osób, firm i instytucji, które zaczynają kierować swój wzrok na usługi chmurowe. Ani głośne pożary innych międzynarodowych serwerowni, ani wycieki danych ze źle skonfigurowanych serwerów on-premise nie wywołały w nas aż tak skrajnie negatywnych emocji.
Ale czy pamiętamy, że tak naprawdę sprawa włamań do iCloud to początek rozmowy o tworzeniu silnych haseł i niebezpiecznych próbach wyłudzania danych osobowych, a nie stricte problemie z bezpieczeństwem chmury? Niekoniecznie. Rozprawmy się zatem zarówno z tym mitem, jak i dwoma innymi, które mogą skutecznie zniechęcać do korzystania z chmury obliczeniowej.
Mit 1: Chmura jest niebezpieczna i poza kontrolą
Intuicyjnie wydaje nam się, że jeżeli mamy fizyczny dostęp do serwerowni i wszystko jest pod naszą kontrolą, to dane są bezpieczne. Chmura pozostaje czymś odległym, trudnym do sprecyzowania i wyobrażenia, dlatego podświadomie myślimy, że przecież nie może być bezpieczna. Tymczasem warto się zastanowić choćby nad tym:
- Ile osób ma dostęp do serwerów, jeżeli te znajdują się np. w obrębie budynku firmy?
- W jaki sposób chronione są serwery? Nie tylko pod względem dostępu do danych, ale również przed uszkodzeniami typu pożar, zalanie czy przepięcie?
- Jak często robiony i gdzie przechowywany jest backup plików?
- Jak wyglądają zabezpieczenia przed cyberatakami?
Już 53% organizacji finansowych przechowuje w chmurze dane swoich klientów, a 35% z nich również dane finansowe1. Czy robiłyby to, gdyby chmura była naprawdę niebezpieczna?
Większość firm w Polsce nie może pozwolić sobie na takie zabezpieczenia i infrastrukturę, jaką charakteryzuje się chmura. Jej dostawcy żyją z tego, że dają gwarancję bezpieczeństwa i zobowiązują się do stałego inwestowania w sprzęt oraz ochronę danych. Chmura pozwala ściśle kontrolować kto, kiedy i do jakich danych ma dostęp oraz analizować wszystkie zmiany zachodzące w plikach. Ponadto wyspecjalizowane zespoły pracowników stale monitorują sieć i wdrażają poprawki bezpieczeństwa.
Nie oznacza to oczywiście, że systemy chmurowe są fortecami nie do pokonania. U źródła większości problemów związanych z ich bezpieczeństwem znajdują się błędy użytkowników — zła konfiguracja oraz nieprawidłowe zarządzanie usługami. Współpraca z zespołem doświadczonym w planowaniu, budowaniu i rozwijaniu środowisk chmurowych zdecydowanie zwiększa poziom ochrony.
Mit 2: Wszystko, co w Internecie, to chmura
Jakie jest Wasze pierwsze skojarzenie, kiedy myślicie o usługach chmurowych? Dysk Google, Microsoft OneDrive, iCloud czy Dropbox? Oczywiście są to skojarzenia poniekąd słuszne, ale nie oddające w pełni tego, czym naprawdę jest chmura obliczeniowa. Wszystkie wymienione usługi są wyłącznie aplikacjami uruchamianymi w chmurze i udostępnianymi klientom końcowym, czyli właśnie nam: użytkownikom Internetu (lub w wersji płatnej firmom i instytucjom).
Sama chmura to globalna sieć serwerów, których możliwości są znacznie szersze niż przechowywanie danych. Dostawcy tacy jak Amazon, Google czy Azure oferują dostęp do infrastruktury, ale to deweloperzy tworzący oprogramowanie decydują, czy udostępniane aplikacje dostosowane są do architektury chmury obliczeniowej i w pełni korzystają z wszystkich jej atrybutów (np. skalowania, redundancji czy zautomatyzowanej konfiguracji). Samo umieszczenie aplikacji w chmurze obliczeniowej jeszcze nie czyni ją prawdziwą aplikacją chmurową (ang. cloud native).
Mit 3: Chmura jest droga i nieopłacalna
Tak twierdzą tylko ci, którzy nigdy nie zrobili porządnego zestawienia kosztów, jakie wiążą się z zakupem własnych serwerów i inwestycją w ich utrzymanie. Przygotowanie pomieszczenia, stworzenie odpowiednich warunków, zapewnienie zasilania, zadbanie o bezpieczeństwo fizyczne i cyfrowe, zespół do opieki technicznej, a w przyszłości także serwisowanie i cykliczna wymiana sprzętu na nowszy (w tym utylizacja starych urządzeń). Powiedzmy sobie wprost — stworzenie i utrzymanie własnej serwerowni nie jest ani tanim, ani prostym rozwiązaniem.
Aż 42% firm wskazuje zmniejszenie kosztu posiadania i utrzymania infrastruktury IT (TCO) jako największą korzyść biznesową płynącą z wdrożenia chmury2
Oczywiście korzystając z chmury, również ponosimy część tych wydatków, tylko ukrytą w koszcie samej usługi i rozdzieloną między pozostałych klientów. Cena użytkowania infrastruktury chmurowej jest kwestią mocno indywidualną i zależną od sposobu, w jaki zarządzamy swoją pracą i zasobami. Zanim podejmie się decyzję o całkowitej migracji do chmury, należy w pierwszej kolejności poznać i zrozumieć jej specyfikę — nie zawsze i nie w każdej branży będzie to najlepsza możliwa decyzja. Warto jednak pamiętać o jej licznych zaletach, np. o braku konieczności posiadania początkowego kapitału z przeznaczeniem na inwestycję w data center oraz płatność wyłącznie za realnie wykorzystywaną infrastrukturę.
Cała prawda o chmurze obliczeniowej
Trudno jednoznacznie ocenić czy obecnie nad usługami chmurowymi świeci jasne słońce, czy wciąż trochę zbiera się na deszcz. Na pewno pandemia i przymusowa praca zdalna w znacznym stopniu odczarowały pojęcie chmury obliczeniowej. Coraz więcej firm rozumie, że ta może pomóc w osiągnięciu wielu celów biznesowych:
- Przyspieszenie strategii transformacji cyfrowych;
- Szybsze wdrażanie produktów na rynek,
- Większa elastyczność podczas realizacji projektów,
- Szybszy zwrot z inwestycji,
- Optymalizacja kosztów IT,
- Zwiększenie bezpieczeństwa firmy.
A co z Twoim biznesem?
Wciąż wierzysz w mity, czy jesteś gotowy czerpać z potencjału chmury obliczeniowej?
1 Netwrix, https://www.netwrix.com/2021_cloud_data_security_report.html
2 McKinsey & Company, raport: Chmura 2030 | Jak wykorzystać potencjał technologii chmurowej i przyśpieszyć wzrost w Polsce, https://www.mckinsey.com/pl/our-insights/chmura-2030