System Linux nie jest tak popularny wśród użytkowników prywatnych jak Windows. Jego udział w rynku szacowany jest obecnie na ponad 2 proc. Natomiast jeśli chodzi o zastosowanie na serwerach, to jest niekwestionowanym liderem. Użytkownikom Linuxa, tak jak każdego innego systemu, może się przydarzyć przypadkowe usunięcie pliku. Jak wtedy odzyskać dane?
Kiedy może dojść do utraty danych?
Niedostępność plików może nastąpić z różnych przyczyn. Szczególnie problematyczna jest awaria dysku, w wyniku której nie mamy dostępu do żadnych danych, które znajdowały się na tym nośniku. Wtedy możliwe nawet, że nie uda się ich odzyskać – wiele zależy od tego, co właściwie się stało. Oczywiście do utraty danych może dojść przypadkiem – kilka kliknięć i problem gotowy. Przyczyną mogą być wirusy, błędy programów komputerowych czy ataki hackerskie.
Jak uchronić się przed koniecznością odzyskiwania danych?
Aby zabezpieczyć się przed ryzykiem takich zdarzeń, warto systematycznie, zgodnie z ustalonym harmonogramem, tworzyć kopie zapasowe danych. Wtedy w razie ich utraty można w dowolnym momencie je przywrócić. Świadomość Polaków odnośnie do konieczności tworzenia backupu rośnie z roku na roku, ale daleko jeszcze do ideału. Jak wynika z raportu opracowanego przez D-Link, aż 77 proc. internautów doświadczyło kiedyś utraty lub kradzieży danych, a 69 proc. nie robi kopii zapasowej. To duży błąd, który może doprowadzić do utraty istotnych dla nas plików. Pamiętajmy również, że samo tworzenie kopii to nie wszystko. Po pierwsze backup powinien być zapisany na kilku nośnikach i przetestowany. Tzn. należy sprawdzić, czy aby na pewno działa, bo niestety zdarza się i tak, że archiwum z kopią plików jest uszkodzone. Co jeśli nie mieliśmy backupu? Jak odzyskać pliki z Linuxa?
Pierwsze kroki przy odzyskiwaniu
Stało się, straciliśmy ważny plik, a w takim razie nie pozostaje nic innego, jak podjąć działania zmierzające do odzyskania danych. Jeśli nośnik jest sprawny, możemy uruchomić system, to wtedy warto zacząć od skorzystania z programów, które służą do przywracania plików. Oto kilka propozycji:
- GNU ddrescue – mała aplikacja, która jest rozpowszechniana na licencji GNU GPL. Proces odzyskiwania plików jest w pełni zautomatyzowany. Skanowanie nośnika danych można przerwać w dowolnym momencie, a następnie je wznowić.
- Linux Data Recovery – w tym przypadku mamy już do czynienia z bardziej zaawansowaną aplikacją, ale to nie oznacza, że jest ona przeznaczona wyłącznie dla specjalistów. Jak najbardziej z jej obsługą poradzą sobie osoby bez doświadczenia. Aplikacja skutecznie działa na wielu platformach, a uruchomienie procesu odzyskiwania plików wymaga dosłownie kilku kliknięć.
- giis – wyszukiwanie plików za pomocą tej aplikacji jest bardzo łatwe, ale ma istotną wadę – umożliwia odzyskanie tylko tych, które zostały usunięte po jej instalacji. Możliwe jest m.in. wyodrębnienie wszystkich plików lub danych tylko jednego użytkownika.
Nie zawsze jednak skorzystanie z tych rozwiązań przyniesie sukces. Co wtedy?
Czy jest jeden prosty sposób na odzyskanie danych z systemu Linux?
Samodzielne próby przywrócenia danych kończą się różnie. Wręcz możliwe, że podjęcie nieodpowiednich działań poskutkuje uszkodzeniem nośnika. Dlatego w przypadku, gdy stracimy bardzo ważne pliki, warto po prostu wyłączyć sprzęt i przekazać go specjalistom od odzyskiwania danych. Jeśli nośnik ten wydaje dziwne dźwięki – stukanie lub buczenie, to najlepiej od razu odłączyć go od sprzętu i dostarczyć ekspertom, którzy zweryfikują problem. Odzyskiwaniem danych zajmuje się firma Avidata, która dokonuje bezpłatnej diagnozy awarii, a także wycenia koszt realizacji. W zdecydowanej większości przypadków możliwe jest odzyskanie plików, chociaż może być i tak, że stan nośnika na to nie pozwoli. Kluczowa jest natychmiastowa reakcja i przekazanie sprzętu ekspertom. Zwlekanie czy też samodzielne próby przywrócenia danych bez doświadczenia mogą zakończyć się fiaskiem.